Thursday, March 28, 2024
Apisith ChaiyaprasithArticlesColumnist

Clubhouse เครื่องมือขับเคลื่อนสังคมตัวใหม่ กับความเป็น พาหุสัจจะ (ตอนที่ 1) จับกระแสความแรงของ Clubhouse

Piombino, Italy - 16.02.2021. Woman in Wired Headphones holding Smartphone iPhone 11 Pro with Clubhouse drop in audio chat app on screen. New social network.

Clubhouse ถูกออกแบบมาให้ตอบโจทย์และแก้ปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้น มันเป็นสูตรผสมระหว่างการโทรประชุมออนไลน์ การร่วมชุมชนเสมือนและการฟังวิทยุสดที่เหมาะสำหรับคนคอนเทนต์เอาไว้ปล่อยของ และคนชอบฟังนั่นเอง

ราต้องยอมรับกันแล้วว่าในปัจจุบันนี้เราต่างอยู่ในโลกสองใบทั้งสิ้น ตัวเราเองก็มีทั้งตัวตนที่แท้จริง และตัวตนเสมือนหรือที่สมัยก่อนเราบัญญัติว่า ชีวิตที่สอง SecondLife บนโลกเสมือน Virtual World  สร้างชุมชนเสมือน สื่อสารใช้ชีวิตกันบนสื่อสังคม Social Media หลากหลายรูปแบบตามที่ตนและกลุ่มสังคมนิยมกัน

และในวินาทีนี้กระแสโซเชียลมีเดีย คงไม่มีแอปพลิเคชันตัวไหนดังเท่า Clubhouse แอปฯ ยอดฮิตไปทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย ถึงขนาดหลายแอปโซเชียลมีเดีย กำลังพัฒนาฟีเจอร์ฟังก์ชันคล้ายกันเพื่อให้มา ต่อสู้ กับ Clubhouse ให้ได้

เนื้อหาเรื่องราวในห้องหรือชุมชนของ Clubhouse มีหลากหลายเรื่องราวตามความสนใจของแต่ละกลุ่มคนบางห้องอาจมีคนเข้าฟังเต็มความจุ 6,000 คนถึงสองสามห้อง จนต้องมีการเปิดห้องเพิ่มเติมเพื่อรองรับคนเข้าร่วม ถ้าเรื่องนั้นเป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจจากคนในสังคม (ออนไลน์)

Clubhouse ได้รับความนิยมพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็วถึงขนาด Timeline ของแต่ละโซเชียลมีเดียอื่นๆไม่ว่าจะ Facebook, Twitter หรือ IG ต่างเต็มไปด้วยเรื่องราวข้อมูลการชักชวนให้เข้ามาลองใช้ซึ่งถือว่าในเชิงการใช้งานแบบ Integrated Media ถ้าเราสามารถประยุกต์และใช้ผสมผสานกันได้ก็จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งถือว่าเป็น Power Communication tools เลย

สำหรับ Clubhouse_นั้นถ้าเราพิจารณาถึงรูปแบบการใช้งานแล้วดูค่อนข้างจะซับซ้อนและใช้งานก็ยากกว่าแอปฯ ทั่วไปอีกต่างหากเพราะการที่เราจะไปร่วมเป็นส่วนหนึ่งในสมาชิกห้องจำเป็นต้องได้รับการเชิญจากผู้ใช้งาน Clubhouse_ก่อนเท่านั้นถึงจะเข้าไปร่วมเล่นได้

รูปแบบการใช้งานที่ตอบโจทย์ชีวิตยุค NEWNORMAL
ผู้เขียน: อภิสิทธิ์ ไชยประสิทธิ์ ผู้เชี่ยวชาญและนักวิชาการด้านสื่อดิจิทัล อนุกรรมาธิการและผู้ช่วยเลขานุการ คณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาเกี่ยวกับดาวเทียมและสื่อดิจิทัลเพื่อความมั่นคงของรัฐ คณะกรรมาธิการทหาร วุฒิสภาอาจารย์พิเศษบรรยายด้านความมั่นคงทางไซเบอร์ ให้หลายสถาบันและหน่วยงานด้านความมั่นคงของประเทศ

Clubhouse_เป็นแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย ที่จะเน้นไปที่การใช้งาน Voice Chat หรือการพูดคุยด้วยเสียงเป็นหลัก หรือจะอธิบายง่ายๆคือเป็นแอปฯ ที่ตอบพฤติกรรมการใช้งานของผู้คนยุคที่ต้องกักตัวเก็บตัวและ WFH ในช่วงที่ผ่านมา

ซึ่งเราจะเห็นได้ว่า ช่วงเกิดเหตุจากภัยพิบัติโรคอุบัติใหม่ COVID-19 เราทุกคนเกือบจะต้องอยู่ที่บ้าน เปลี่ยนรูปแบบการทำงาน การเรียนหรือการพบปะสังสรรค์กับเพื่อนๆในลักษณะผ่าน สื่อสังคมออนไลน์ หรือโปรแกรม Conference Online

หลายคนใช้วิธีการ เปิดกล้องไปด้วยเพื่อให้เห็นถึงบรรยากาศหรือเพื่อให้ทราบว่าเข้ามาประชุมจริง มาเรียนจริงๆบางที่ต้องให้ถ่ายภาพกับหน้าจอคอมหรือมือถือส่งไปด้วยเป็นหลักฐาน

แต่บางสถานที่อาจจะเป็นพื้นที่ส่วนตัวหรือไม่สวยพอที่จะ ถ่ายทอดออกไปเป็นภาพวิดีโอได้ ก็จะมีเรื่องของ background ที่ให้ดาวน์โหลด

แต่ปัญหาที่ตามมาก็คือ bandwidth และอุปกรณ์จะทำให้เกิดปัญหาได้พอสมควร จนหลายคนใช้วิธีการปิดกล้อง หรือใช้เป็นรูปโปรไฟล์แทน บางคนก็ดันใช้รูปอื่นที่ไม่ใช่รูปตนเอง นอกจากนั้นปัญหาสำคัญอีกส่วนคือข้อจำกัดของผู้ใช้งาน เวลาที่ให้ใช้ (ในกรณีใช้แบบฟรี) การบันทึกการประชุม

ดังนั้น Clubhouse_จึงถูกออกแบบมาให้ตอบโจทย์และแก้ปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้น มันเป็นสูตรผสมระหว่างการโทรประชุมออนไลน์ การร่วมชุมชนเสมือนและการฟังวิทยุสดนั่นเอง ซึ่งผู้ใช้งานสามารถสร้างห้อง แล้วตั้งหัวข้อต่างๆที่ต้องการจะพูดคุย เพื่อให้คนที่สนใจในเรื่องเดียวกันเข้ามารวมตัวกันสำหรับการฟังเสวนาและถกเถียงประเด็นเรื่องต่างๆ

โดยภายในห้องจะมีคนคุม (Moderator) ที่สามารถอนุญาตให้ผู้ร่วมฟังเปิดไมค์เข้ามาสนทนากับ Host หรือผู้ร่วมเสวนาหลักตอนนั้นได้นั่นเอง หรือจะเลือกฟังอย่างเดียวก็ได้ โดยภายในแต่ละห้องของ_Clubhouse ออกแบบให้มีการตั้งสถานะของผู้ใช้งานจะมีด้วยกันอยู่ 3 แบบ ได้แก่

Moderator (ผู้ดูแลห้อง) ทำหน้าที่ควบคุมห้อง เปิดห้อง ควบคุมสิทธิในการมีส่วนร่วมในการสื่อสารเสวนา เปิด หรือปิดไมค์ของใครก็ได้

Speaker (ผู้พูด) สามารถเปิดไมค์สนทนาในห้องโดยต้องได้รับอนุญาตก่อนจาก Moderator ก่อนด้วยการขอสิทธิได้ด้วยการยกมือ

และ Listener (ผู้ฟัง) เป็นสถานะเริ่มต้นที่ทุกคนได้เมื่อเข้าร่วมในห้อง และสามารถขอสิทธิ์เป็น Speaker ได้ด้วยการยกมือ

โดยระเบียบในการบริหารจัดการในแต่ละห้อง ขึ้นกับ Moderator จะเป็นผู้กำหนดกฎระเบียบข้อบังคับต่างๆเอาไว้อย่างชัดเจนว่าต้องทำอะไร อะไรบ้างที่ห้ามทำ ฯลฯ ซึ่งแน่นอนว่าก่อนร่วมกิจกรรมผู้เข้าร่วมจำเป็นต้องอ่านและทำความเข้าใจก่อนเข้าทุกครั้ง เพื่อความเป็นระเบียนเรียบร้อยและป้องกันปัญหาที่จะเกิดจากความไม่เข้าใจและกระทบกันได้ในกรณีบางห้องที่มีเนื้อหาสุ่มเสี่ยงต่อการเกิดความขัดแย้งทางความคิดได้

ทำไม CLUBHOUSE ถึงเป็นกระแสได้ขนาดนี้

Clubhouse_เปิดให้บริการมาตั้งแต่ปี 2020 ที่ผ่านมา แต่ทำไมถึงได้รับความนิยม เป็นธรรมดาของโลกทุกยุคที่ต้องมีผู้นำการเปลี่ยนแปลง ซึ่งปัจจุบันเราคงได้ยินคำว่า Influencer คือผู้มีอิทธิพลบนสื่อโซเชียล โดยเป็นผู้ที่ทำเนื้อหาเผยแพร่ตามแพลตฟอร์มต่างๆเช่น Blog, Instagram, Facebook, YouTube

และก็ล่าสุด Clubhouse_แล้วมีคนสนใจติดตาม ยิ่งมีผู้ติดตามมากก็ยิ่งมีอิทธิพลมาก ผู้ติดตามส่วนใหญ่มักเป็นกลุ่มคนรุ่นใหม่ตั้งแต่เด็กไปจนถึงวัยทำงาน และมักคล้อยตามเนื้อหาหรือสิ่งที่ Influencer นำเสนอ

สำหรับ แอปนี้ที่ได้รับความสนใจอย่างล้นหลาม ส่วนหนึ่งก็น่าจะมาจากการที่ Elon Musk CEO ของ SpaceX และ Tesla ได้ใช้แอปนี้พูดคุยกับ Vladimir Tener ผู้ร่วมก่อตั้งและ CEO ของ Robinhood (แอปฯ เทรดหุ้นที่มาพร้อมกับแนวคิด free trading และใครๆ ก็ลงทุนในหุ้นได้ ไม่ใช่แอปฯ สั่งอาหารของ SCB) เกี่ยวกับกรณีการปั่นหุ้น GameStop ที่กำลังมีข่าว ณ เวลานั้น

ทำให้หลายคนเกิดความสนใจมาให้กับ Clubhouse_ว่ามีลักษณะรูปแบบและความพิเศษอย่างไรถึงขนาด Elon Musk เลือกใช้ ทำให้ผู้คนทดลองสนใจติดตั้งมาใช้งานตามนั่นเอง

และแน่นอนเมื่อมีผู้นำก็ย่อมมีผู้ตาม คนดังต่างๆที่เป็นทั้งผู้นำ เซเลป แกนนำกลุ่มที่มีผู้คนติดตามมีสาวกก็เริ่ม หยิบแพลตฟอร์มนี้มาใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารและสร้างพื้นที่ทางสังคมเสมือนออนไลน์ เปิดเรื่องคุยกับเหล่ากลุ่มเป้าหมายและแฟนคลับมากขึ้น

โดยปัจจุบัน Clubhouse_ถูกใช้เป็นพื้นที่แลกเปลี่ยนถกเถียงในหัวข้อต่างๆมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเมือง การศึกษา ต่อยอดความรู้ สัมมนาหรือแม้กระทั่งเรื่องจิปาถะทั่วไปตามประสาชาวสื่อสังคม

ความสดและการมีส่วนร่วมในการรับฟังบุคคลสังคมหรือผู้ที่เป็นกระแสในด้านต่างๆ เป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ทำให้ Clubhouse_ได้รับความนิยม การที่ Speaker ส่วนมากล้วนแต่เป็นบุคคลสำคัญ และเป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านนั้นๆเข้ามาแบ่งปันความรู้ และแชร์ประสบการณ์ที่อาจจะหาที่ไหนไม่ได้

อย่างไรก็ดีก็ไม่ได้ทุกห้องที่จะมี Speaker หรือ Influencer มากความสามารถหรือประสบการณ์สูง บางห้องอาจจะมีเพียงแค่ Speaker มาเล่าประสบการณ์ส่วนตัว จากมุมมองตัวเองเฉยๆซึ่งในส่วนนี้ก็ต้องพิจารณาชั่งน้ำหนักความน่าเชื่อถือว่าจุดประสงค์ของแต่ละห้องนั้นถูกสร้างมาเพื่ออะไร เนื้อหาจริงเท็จน่าเชื่อถือได้เพียงใดจริงๆ

ไม่ใช่แค่เฉพาะ_Clubhouse เท่านั้นครับ ทุกแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียและสื่ออื่นๆก็เช่นกัน ข่าวจริงก็มี ข่าวปลอมก็มี สุดท้ายแล้วเราในฐานะผู้เข้าไปเสพสื่อต้องมีภูมิคุ้มกันที่วุฒิภาวะทางความคิดและอารมณ์ ต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมอีกทีเหมือนกัน พยายามอย่าเชื่อในทุกสิ่งที่ปรากฏบนโลกอินเทอร์เน็ต เราคงทราบกันดีนะครับว่าทุกวันนี้ภัยคุกคามจากข่าวปลอม ข่าวลวงเป็นอย่างไร อย่าตกเป็นเหยื่อของเฟคนิวส์นะครับ

โปรดติดตาม_Clubhouse เครื่องมือขับเคลื่อนสังคมตัวใหม่ กับความเป็น พาหุสัจจะ ในตอนที่ 2 การใช้ Clubhouse_กับความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยทางไซเบอร์

Leave a Response