“ผลการศึกษาของ ABB ระบุว่า การเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของประเทศไทยเติบโตอย่างรวดเร็ว ด้วยแผนงานที่แข็งแกร่ง และการลงทุนที่เพิ่มขึ้น โดย 80% ผู้บริหารไทย มีแผนการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน
ABB โดยฝ่ายอุตสาหกรรมพลังงาน เผยผลการสำรวจ ดัชนีความพร้อมการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกประจำปี 2025 พบว่า ประเทศไทยมีความพร้อมและมีบทบาทเป็นผู้นำอย่างชัดเจนมากขึ้นในการกำหนดทิศทางและสนับสนุนเอเชียแปซิฟิกในการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของโลก
ขณะที่ความก้าวหน้าในการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของประเทศไทย ได้รับการสนับสนุนจากความแข็งแกร่งและกรอบความคิดที่มองไปข้างหน้า โดยดูได้จากผู้นำด้านการใช้พลังงานที่ตอบแบบสำรวจมากถึง 80 เปอร์เซ็นต์ ที่เห็นตรงกันว่า แผนการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของตนยังคงเดินหน้า แม้ว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงทางภูมิรัฐศาสตร์ของโลกก็ตาม ซึ่งเป็นสัญญาณที่แสดงถึงเสถียรภาพของกลยุทธ์ด้านนี้อย่างชัดเจน
การสำรวจนี้ ทำการสำรวจผู้นำด้านการใช้พลังงานของธุรกิจจำนวน 4,085 ราย ซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบกลยุทธ์ด้านความยั่งยืนและด้านเทคโนโลยีของบริษัทในอุตสาหกรรม 10 ประเภทที่ใช้พลังงานสูง ผู้ตอบแบบสำรวจมาจาก 12 ตลาดในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก
ทำการประเมินตัวบ่งชี้ความพร้อม 20 รายการในสี่ประเด็นที่สำคัญต่อการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน ประกอบด้วย กลยุทธ์ เทคโนโลยีและหน่วยงานโครงสร้างพื้นฐาน การเงิน และบุคลากรที่มีความสามารถ
ซึ่งผลสำรวจของประเทศไทยเป็นไปในทิศทางของการเติบโตต่อเนื่องที่ได้รับการสนับสนุนจากเป้าหมายด้านสภาพภูมิอากาศต่างๆ ของประเทศ รวมถึงความเชื่อมั่นที่เพิ่มขึ้นต่อ AI และระบบควบคุมอัตโนมัติ
ทั้งนี้คาดได้ว่าประเทศไทยจะมีความก้าวหน้าด้านพลังงานหมุนเวียนอย่างแข็งแกร่ง โดย 77 เปอร์เซ็นต์ของผู้นำด้านการใช้พลังงานที่ตอบแบบสำรวจคาดว่า การใช้พลังงานหมุนเวียนของตนจะเติบโตมากกว่า 20 เปอร์เซ็นต์ในอีกห้าปีข้างหน้า
ทั้งนี้ 39 เปอร์เซ็นต์ระบุว่า ปัจจุบันองค์กรของตนใช้พลังงานหมุนเวียนมากกว่าครึ่งหนึ่งของปริมาณพลังงานที่ใช้ทั้งหมด ซึ่งเป็นสัญญาณที่สอดคล้องกับเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน และเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (net-zero) ของประเทศ
รวมถึงร่างแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (ร่าง PDP2024) ที่ตั้งเป้าให้มีสัดส่วนการใช้พลังงานหมุนเวียนในการผลิตไฟฟ้าเป็น 51 เปอร์เซ็นต์ ภายในปี พ.ศ. 2580 เพิ่มจาก 36 เปอร์เซ็นต์ ในแผน PDP2018 ที่ใช้ในปัจจุบัน
แอนเดอร์ มัลทีเซ็น ประธานฝ่ายอุตสาหกรรมพลังงานของเอบีบีในภูมิภาคเอเชีย กล่าวว่า “สมรรถนะของประเทศไทยที่ได้จากตัวชี้วัดความพร้อมทุกรายการนั้นเป็นที่น่าพอใจ ซึ่งเป็นผลจากการใช้พลังงานหมุนเวียนที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและได้รับการยอมรับอย่างมาก การลงทุนที่เพิ่มขึ้น และการใช้ AI อย่างมีวิสัยทัศน์ ทั้งยังได้รับการสนับสนุนจากความมุ่งมั่นระดับประเทศ”
“ประเทศไทยจึงมีความพร้อมที่จะเป็นผู้นำทิศทางการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของภูมิภาคนี้ และเพื่อให้ได้ใช้ศักยภาพอย่างเต็มประสิทธิภาพ องค์กรธุรกิจไทยจำเป็นต้องเสริมการวางแผนกลยุทธ์และทักษะกำลังคนให้แข็งแกร่ง ด้วยการลงทุนที่ตรงเป้า และความร่วมมือข้ามภาคส่วน เพื่อปิดช่องว่างและสร้างอนาคตด้านพลังงานที่ยั่งยืนมากขึ้น”
AI และระบบควบคุมอัตโนมัติ ตัวเร่งสำคัญของการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน
ผลสำรวจยังพบว่าผู้นำ 65 เปอร์เซ็นต์กล่าวว่าเทคโนโลยีเป็นหนึ่งในตัวเร่งสำคัญของการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน และ 34 เปอร์เซ็นต์กล่าวว่ายังมีโอกาสในการปรับขนาดการใช้โซลูชันที่ได้รับการพิสูจน์แล้วที่ยังไม่ได้ใช้
ในขณะเดียวกัน ก็มีมุมมองเชิงบวกอย่างมากเกี่ยวกับ AI และระบบควบคุมอัตโนมัติ (ผู้ตอบแบบสำรวจ 69 เปอร์เซ็นต์มองว่าเป็นตัวช่วยสำคัญ) ทั้งยังได้รับการสนับสนุนจากนโยบายการขับเคลื่อนดิจิทัลและการพัฒนา AI ระดับประเทศ
ซึ่งรวมถึงกลยุทธ์ AI ล่าสุดมูลค่า 25,000 ล้านบาท และเพื่อให้ตระหนักถึงศักยภาพนี้ องค์กรต่างๆ ต้องจับคู่การใช้งานกับโครงสร้างของระบบปฏิบัติการและความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่จำเป็นเพื่อให้ได้รับประสิทธิภาพที่เชื่อถือได้
ดาต้าเซ็นเตอร์ยุค AI ที่ต้องการใช้พลังงานไฟฟ้า
ผู้บริหาร ABB ให้ความเห็นว่าในสถานการณ์ของการเข้ามาลงทุนดำเนินการศูนย์ข้อมูลขนาดใหญ่ในประเทศไทย ของผู้ให้บริการระดับโลก แน่นอนว่า ดาต้าเซ็นเตอร์เหล่านั้นจำเป็นต้องใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างมากในการดำเนินธุรกิจ ซึ่งหลายฝ่ายคาดหวังถึงการใช้พลังงานสะอาดสำหรับในกลุ่มดาต้าเซ็นเตอร์เหล่านี้
ความเห็นของ แอนเดอร์ กับเรื่องนี้มองว่า ความรับผิดชอบเรื่องใครจะเป็นผู้จัดหาหรือเตรียมแหล่งพลังงานสะอาด ขึ้นอยู่กับนโยบายด้านพลังงานและความต้องการการประมวลผล AI ของรัฐบาล เป็นตัวแปรสำคัญว่า บริษัทดาต้าเซ็นเตอร์เหล่านั้นจะเป็นผู้ลงทุน หรืออาจเป็นนักลงทุนด้านแหล่งพลังงาน หรือรัฐบาลเป็นผู้ลงทุนเพื่อเร่งการเกิดของ AI
ซึ่งรัฐบาลมีการส่งเสริมแผน Utility Green Tariff (UGT) และเป้าหมายพลังงานหมุนเวียนเพื่อดึงดูดการลงทุนด้านดิจิทัลการเปิดใช้งานในไทย ข้อนี้จะช่วยให้ผู้ประกอบการ data center สามารถซื้อไฟฟ้าจากแหล่งหมุนเวียนได้สะดวกขึ้น ตั้งแต่ปลายปี 2024 เป็นต้นไป
“ABB ในฐานะผู้ให้บริการเทคโนโลยี สิ่งที่ทำได้คือ การเตรียมพร้อมเรื่องเทคโนโลยีและองค์ความรู้ สำหรับรองรับการใช้พลังงานเพื่อการประมวลผล AI ในแบบที่ปล่อยก๊าซคอร์บอนให้น้อยที่สุด” แอนเดอร์ กล่าว
สำรวจสถานการณ์แแหล่งพลังงานของดาต้าเซ็นเตอร์ในไทย
จากข้อมูลล่าสุดพบว่า มีบางแห่งในไทยที่ใช้พลังงานหมุนเวียนแล้ว โดยเฉพาะ Telehouse ที่ใช้ 100 % หมุนเวียนตั้งแต่เปิดบริการเมื่อปี 2023
สำหรับ Etix Everywhere ได้ติดตั้งแผงโซลาร์บนหลังคากว่า 6,000 ตร.ม. ผลิตไฟได้คิดเป็น 11 % ของพลังงานที่ใช้ในดาต้าเซ็นเตอร์ และมีแผนว่า ภายในปี 2025 ดาต้าเซ็นเตอร์แห่งนี้จะใช้พลังงานจากแหล่งหมุนเวียน 100 % (ทั้งโซลาร์และ/หรือไฟฟ้าพร้อม Renewable Energy Certificates
True IDC เริ่มใช้พลังงานสะอาดโดยติดตั้งโซลาร์เซลล์ร่วมกับ Altervim ความจุสูงสุดประมาณ 1 MWp สามารถผลิตไฟฟ้าได้ราว 1.4 ล้าน kWh/ปี ตั้งแต่ พฤศจิกายน 2023 และผสมผสานไฟฟ้าจากโครงข่ายทั่วไปกับไฟฟ้าจากโซลาร์เพื่อช่วยลดการใช้พลังงานจากถ่านหินและก๊าซ อีกทั้งลด carbon footprint
SUPERNAP Thailand เป็น Multi-tenant Tier IV data center รายแรกของประเทศที่ติดตั้งฟาร์มโซลาร์ เพื่อใช้งานพลังงานหมุนเวียน และยังใช้ดีเซลเจนเนอเรเตอร์ที่ใช้ biodiesel blend ลดการปล่อยก๊าซ มากกว่าดีเซลชนิดเดิม
ในขณะที่เมื่อสำรวจ กลุ่มผู้ให้บริการดาต้าเซ็นเตอร์รายใหญ่จากต่างประเทศ เช่น Microsoft, Google, AWS ที่มีการวางแผนจะขยายธุรกิจในประเทศไทย และแน่นอนว่ามีแนวทางด้านการใช้ พลังงานสะอาด (clean energy) อยู่ด้วยเช่นกัน
โดย Google (Alphabet) กับแผนลงทุนมูลค่า ราว 1 พันล้านดอลลาร์ (ราว 36 พันล้านบาท) สำหรับการสร้าง ดาต้าเซ็นเตอร์ในชลบุรี และ cloud region ในกรุงเทพฯ เพื่อรองรับบริการคลาวด์และ AI ซึ่งโครงการในชลบุรีผ่านการอนุมัติจาก BOI มูลค่ารวมประมาณ 32 พันล้านบาท โดยรวมถึงพื้นที่รองรับพลังงานหมุนเวียน เช่น ระบบโซลาร์ลอยน้ำ
Microsoft กำลังสร้าง regional data centre แห่งแรกในประเทศไทย มุ่งเสริมศักยภาพการให้บริการ Azure และ AI infrastructure โดยเน้นความเทคโนโลยีขั้นสูง
โดย Microsoft ให้คำมั่นที่จะใช้ พลังงานหมุนเวียน 100% สำหรับธุรกิจที่เกี่ยวข้อง และมีเป้าหมายสู่ zero-carbon energy ทั่วโลกภายในปี 2030 (รวมการจับเวลาแบบรายชั่วโมง)
Amazon Web Services (AWS) ประกาศว่าจะลงทุนประมาณ 5 พันล้านดอลลาร์ส ในประเทศไทยในช่วง 15 ปีข้างหน้า อย่างไรก็ตาม มีรายงานว่าตอนนี้ยังมี ข้อจำกัดด้านการเข้าถึงพลังงานหมุนเวียนในไทย จึงพึ่งพา carbon offsets เพื่อบรรลุเป้าหมายด้านความยั่งยืน
มองไปในอนาคตบทบาทของไทยในการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน
องค์กรที่ตอบแบบสำรวจ 74 เปอร์เซ็นต์วางแผนจัดสรรงบมากกว่า 10 เปอร์เซ็นต์ของค่าใช้จ่ายในการลงทุน (CAPEX) ของตน เพื่อโครงการการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานในอีกห้าปีข้างหน้า และเมื่อรวมกับความเชื่อมั่นด้านเทคโนโลยีและการวางแนวทางประสานกันของภาคส่วนที่กำลังเติบโตแล้ว
“ประเทศไทยอยู่ในสถานะที่พร้อมเปลี่ยนความก้าวหน้าของกระบวนการต่างๆ ให้กลายเป็นผลลัพธ์ที่ยั่งยืน และเสริมสร้างบทบาทของไทยในการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกให้แข็งแกร่ง” แอนเดอร์ กล่าวปิดท้าย
Featured Image: user6702303
